Όταν η μέλισσα αισθάνεται οτι απειλείται, χρησιμοποιεί το μόνο αμυντικό όπλο που διαθέτει, το κεντρί της. Η μέλισσα ποτέ δεν κεντρίζει χωρίς λόγο καθώς μετά το κέντρισμα πεθαίνει γιατί αφήνει πάνω στο δέρμα το κεντρί της, που μοιάζει στην άκρη με μικροσκοπικό αγκίστρι και μαζί με αυτό βγαίνουν και τα έντερά της που συνδέονται με αυτό.
Το δηλητήριο της μέλισσας είναι ένα πολύπλοκο μείγμα χημικών ουσιών, που ασκεί φαρμακευτική δράση και επηρεάζει τη φυσιολογία ενός οργανισμού. Περιέχει ένζυμα, πρωτεΐνες, πεπτίδια, μεταλλικές ουσίες, οργανικά οξέα, φορμικό οξύ, αντιβιοτικές ουσίες και κυστίνη. Διεγείρει τους αδένες του φλοιο-επινεφριδίου και την παραγωγή κορτιζόλης. Το δηλητήριο της μέλισσας παράγεται από ειδικούς αδένες, τους ιογόνους αδένες των εργατριών και συγκεντρώνεται στην ιοδόχο κύστη που μπορεί να περιέχει μέχρι 0,3-0,4 χιλιοστά του γραμμαρίου.
Σε χώρες της Ασίας και της Ευρώπης χρησιμοποιείται από τη φαρμακοβιομηχανία για την παραγωγή σκευασμάτων για τη θεραπεία αρθρίτιδων, ρευματικών παθήσεων και άλλα. Στην Ελλάδα δεν έχει αρχίσει ακόμα η εκμετάλλευσή του. Η θεραπευτική ιδιότητα του δηλητηρίου της μέλισσας είναι γνωστή από πολύ παλιά. Οι αρχαίοι Έλληνες γνώριζαν από τότε αρκετά για τις θεραπευτικές του ιδιότητες. Από τότε μέχρι σήμερα έγιναν και γίνονται πολλές έρευνες για τη χημική σύστασή του, τη δράση του και τις ιδιότητές του. Όλα ξεκίνησαν από την παρατήρηση ότι οι μελισσοκόμοι δεν αντιμετώπιζαν επώδυνες ρευματοπάθειες και αρθρίτιδες.
Το 88% του δηλητηρίου είναι νερό. Η γλυκόζη, η φρουκτόζη και τα φωσφολιπίδια που περιέχονται στο δηλητηρίου είναι παρόμοια με αυτά στο αίμα της μέλισσας (Crane, 1990). Έχουν περιγραφεί τουλάχιστον 18 φαρμακολογικά ενεργά συστατικά, συμπεριλαμβανομένων διάφορων ενζύμων, πεπτιδίων και αμινών.
Ασθένειες που γίνεται χρήση του δηλητήριου της μέλισσας:
Ρευματοπάθειες (τενοντίτιδα, αγκύλωση, παραμορφωτική σπονδυλίτιδα, νεανική αρθρίτιδα, μυαλγία, οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, τραυματική αρθρίτιδα κ.α.).
Καρδιοπάθειες (Οξύ καρδιακό έμφραγμα, Αρρυθμίες, Υπέρταση, αρτηριοσκλήρωση κ.α.).
Αδενοπάθειες (Εκκρίσεις επινεφριδίων (κορτιζόνη), υπογλυκαιμία, ανωμαλίες περιόδου των γυναικών, κ.α.)
Ανοσοποιητικό σύστημα (AIDS, ερυθηματώδης λύκος, κ.α.)
Νευρικό σύστημα (Χρόνιο σύνδρομο πόνου, λουμπάγκο, σκλήρυνση κατά πλάκας, περιφερειακή νευρίτιδα, πόνοι έρπητα, ισχιαλγία).
Δερματοπάθειες (Ανοικτές πληγές, εκζέματα, κάλλους, μυκητιάσεις, ψωρίαση, σκληροδερμία, επιδερμικά έλκη, κ.α.)
Το δηλητήριο της μέλισσας χρησιμοποιείται και ως συμπλήρωμα διατροφής αλλά και κατά τη διάρκεια ασκήσεων γιατί προκαλεί υπερκινητικότητα στον ανθρώπινο οργανισμό.